ÖZ: Tire kırsal alanında 1977 yılında yapılan endemik guatr taramalarında 16 köyde ya§ayan 7142kişiden 5531 kişi kontrol edilmiştir. Saptanan 2109 guatr hastasından 1908 adedi diffus(% 34) ve 201 adedi ise nodüler (% S) tiptedirler. Bölgede hastalık konak`ı (%1O,33 . %65,40arasındadır. Hastalık endemisi Tire`nin kuzeyinde az, güneybatısında orta ve güneydoğusunda yüksek düzeylerdedir. Yaş olarak; 11.20 ya§ grubunda (%56) ve cins olarak kadınlarda fazla bulunduğu görülmüştür (Kadınlarda; %46» erkeklerde; %80), Genel toplamda guatr prevalansı %38.13>tür, Sosyo-ekonomik ve kültüreldurumu farklı olmayan Tire bölgesinde her iki ebeveyni hasta olan çocukların daha fazla hastalandıkları öğrenilmiştir. Sağlam kişilerde mi (idrar iyod artığı`) ortalaması; 59 ^gr/gün» hastalarda ise 94,2 ^gr/gün`dür.Yapılan retrospektlf kohord soruşturmasında II, ve III, derece guatr olaylarının, 1961 yılına kadar prevalansları araştırılmış olup Tire güney-doğu kırsal bölgesine yeni gelen bir suyun prevalansı manidar olarakarttırdığı anlaşılmıştır.Bölgedeki endemik guatrın etyolojik faktörleri de incelenmiştir. Besinlerle geçen guatrojenlerin (lahanaailesi sebzeleri), çevredeki iyod miktarının (sularda iyod range`! 3,5 — 12 pgr/U) coğrafi yükseltinin,jeolojik oluşumların ve nihayet sudaki guatrojenlerin ilişkileri saptanmiştir.Ancak bu sayılan faktörlerden en ileri manidar etkide olanları; çevrede iyod miktarı ve sulardaki guatrojenlerin varlığıdır. Bu guatrojenlerin ise; ortamda bulunan Ztnober (civa sülfür) ve pirit (demir sülfür) denkaynaklanan sülfür bileşikleri ve disülfidler olması olasılığı çok yüksektir. Sülfid, disülfid ve difer sülfürbileşiklerinin ortamda bulunuşu ise; bölgenin jeolojik yapısından ileri gelmektedir.