Jeoloji Münendisliği Dergisi

Karbonat Platformlarının Evrimi

ÖZ: Karbonat platformları yokuştan engelli şelfe ve yalıtılmış platformlara evrim gösterirler ve bunlar zamanla batarlar,. Genellikle bir tipten, diğerine geçiş izlenir. Yerli canlı toplulukları başlıca çökel üreticisi ve engelleyici, tutucu, `bağlayıcı `.olarak işlev görürler.. : Karbonat yokuşlarının, resif oluşturucuların az olduğu iklimsel kriz ve tektonik etkinlik dönemlerinde gelişmesi daha olasıdır. Homokinal yokuşlar, bölgesel az eğimli paleo yamaçlar üzerinde gelişir. Saçak banklı yokuşlar, set banklarının oluşturduğu eğimlerden daha yüksek eğimlere sahip paleo yamaçlar üzerinde gelişebilir. Kıyı ötesi kenarı dik yokuşlar, önceden varolan engelli şelflerin genel batışının gerçekleştiği yerlerde gelişebilirler. Engelli karbonat şelfleri, en çok resifal biyotanın bol olduğu düşük enlem alanlarındaki kıta şelfleri üzerinde gelişirler. Genellikle resifal biyota ile ilişkili yüksek yığışıma hızı, engebeyi arttırır ve kenarı dikleştirir. Kenarlar zamanla eklenmeli, baypaslı ve aşının alı `kenarlı tipe dönüşebilir. Yalıtılmış platformlar riftleşmiş kıta veya geçiş kabuğu üzerinde gelişirler. Okyanus atollerinin çoğu çöken, okyanus volkanlarının üzerinde gelişirler. Platformlar, deniz düzeyi yükselimi veya çökmenin yığışmayı aştığı yerlerde az ya. da tümüyle batarlar. Hızlı deniz düzeyi yükseliminin ardından yığışımlar ve engeller; gecikme evresi, yakalama evresi ve korunma evresi olmak üzere üç `birikme evresi gösterirler. Pasif kenarlardaki karbonat platformları genellikle rift volkanikleri, olgunlaşmamış kırıntılılar ve evaporitler üzerinde gelişirler. Yakınsayan kıta kenarlarında ise platformlar farklı evrim gösterirler. Platformların ilerlemesi volkanizma, kenarların çökmesi, deniz seviyesinin, düşmesi ve sistemin doğal olarak sona ermesi gibi. süreçlerle durdurulabilir.