ÖZ: İkincil gözeneklilik kumtaşlarının diyajenezinde önemli rol oynar. 1970`lerden sonra yapılan araştırmalar kumtaşlarındaki gözenekliliğin yarısından çoğunun ikincil kökeni olduğunu göstermiştir. Kimyasal, fiziksel, fizikokimyasal, biokimyasal ve biyofiziksel prosesler sonucu ikincil gözeneklilik kumtaşlarındaki çimento ya. da tanelerin çözünmesi, buruşması, oyulması ve çatlak-kırık oluşması şeklinde gelişir. İkincil gözeneklilik sedimanterin depolanmasından hemen sonra ve metamorfizma öncesi herhangi bir zamanda oluşabilir.. Yaşlı kumtaşlarında ikincil gözenekliliğin büyük bir kısmı kalsit, dolomit ve siderit gibi karbonat minerallerinin mezojenetik olarak çözünmesi sonucu oluşur. Feldispat, karbonat, sülfat ya da. kay aç parçacıları gibi duraylı olmayan sedimanter tane ya da çimentonun çözünmesi veya çatlaklanması sonucu, oluşan ikincil gözeneklilik kumtaşlarında oldukça yaygındır. Çatlaklarıma dışındaki ikincil gözenekliliğin bir çok açıdan birincil gözenekliliğe benzemesi, ikincil gözenekliliğin tanımlanmasında birden fazla belirtinin bulunmasını gerektirir, Kısmi çözülme, mold, homojen olmayan, paketlenme, aşırı boyutlu boşluk, sıralanmış gözenekler, kemirilmiş taneler, tane içi gözeneklilik, kırılmış ya da çatlaklanmış taneler ikincil gözenekliliğin tanımlanmasında kullanılan petrografik belirtilerdir.