Jeoloji Münendisliği Dergisi

Kazanlı - Mersin Bölgesinde Cu, Mn, Zn, Cd ve Pb için Biyojeokimyasal Anomalilerin İncelenmesi ve Çevresel Ortamın Yorumlanması

ÖZ: Kazanlı- Mersin bölgesinde yıllardır yoğun bir şekilde seracılık ve narenciye üretimi yapılmaktadır.Tarım amaçlı kullanılan bu arazilerde birden fazla kirletici unsur bulunmaktadır. Başta krom işletmesiolmak üzere petrol dolum tesisleri ve fabrikaların yarattığı atıklar nedeniyle son 25 yıldır Kazanlı-Mersinbölgesi Cu, Mn, Zn, Cd ve Pb gibi toksik düzeyde elementleri içeren atıklara maruz kalmıştır. Bölgedekikirlilik; toprak, bitki, yeraltısuyu, yüzey suyu, deniz suyu ve hava kirliliği olarak gözlenebilmektedir.Bu çalışmada Kazanlı-Mersin bölgesinde biyojeokimyasal anomalilerin incelenmesi ve çevresel ortamınyorumlanması amaçlanmıştır. Bölgede yetişen 19 bitki türü (16 doğal, 3 plantasyon bitki türü) ilebitkilerin yetiştikleri topraklardan ve çalışma alanında mevcut sulardan (kuyu, deniz, dere) sistematikolarak örnekler toplanmıştır. Alınan örneklerde Cu, Mn, Zn, Cd ve Pb düzeyleri Atomik AbsorbsiyonSpektrofotometresi (AAS) ile analiz edilmiştir. Toprak ve bitki örneklerinde yapılan kimyasal analizlerde5 element için toprak-bitki arasındaki dağılımlar istatistiksel olarak incelenerek 3 element için bitkitoprak arasında doğrusal ilişki saptanmıştır. Cu için Melilotus sp. (yaprak ve dal), Alhagi camelorum(yaprak) ve Xanthium strumarium (yaprak ve dal) bitki türlerinin; Mn için Vicetoxicum parviflorum(yaprak), Melilotus sp. (yaprak) , Alhagi camelorum (yaprak ve dal), Salsola kali (yaprak), Arundodonax (yaprak), Xanthium strumarium (yaprak ve dal) ve Eucalyptus grandis (yaprak) bitki türlerinin;Zn için ise Melilotus sp. (yaprak), Pancratium maritimum (dal) ve Arundo donax (yaprak ve dal) bitkitürlerinin belirtgen (indikatör) bitki olabileceği saptanmıştır. İncelenen bitki türleri ile topraklar arasındaPb ve Cd element düzeyleri açısından doğrusal bir ilişki saptanamamıştır. Bitkilerde ve toprakta elementiçerikleri bakımından Mn ve Zn için derişim düzeylerinin normal düzeylerden fazla olduğu ve bölgeninbu elementlerce de kirlenmiş olabileceği söylenebilir.