Jeoloji Münendisliği Dergisi

AHP Yöntemi`nin Heyelan Duyarlılık Haritalarının Üretilmesinde Kullanımı ve Uygulaması (Sinop ve Yakın Çevresi)

Öz: Bilgisayar destekli haritalama teknolojileri ve bunların geliştirilmesinde kullanılan yöntemlerdemeydana gelen gelişmeler, daha yüksek performansa sahip heyelan duyarlılık haritalarının üretilmesinisağlamıştır. Bu çalışmada, bu yöntemlerden biri olan AHP’nin (Analitik Hiyerarşi Süreci) heyelanduyarlılık haritalarının üretilmesinde kullanımına ilişkin ayrıntılı bir literatür derlemesi yapılmış,ayrıca AHP ile Sinop ve çevresinin heyelan duyarlılık değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Heyelanduyarlılığının değerlendirilmesinde bakı, litoloji, arazi kullanım sınıfı, yamaç eğriselliği, eğim, yükseklik,anayola, akarsuya ve yapısal unsurlara yakınlık, çalışma sahasında heyelanları kontrol eden faktörlerolarak dikkate alınmıştır. Kullanılan faktörler ağırlık değerlerine göre grid haritalarına dönüştürülmüş vekarşılaştırma matrisindeki değerlerin değişik şekillerde ele alınması ile çeşitli heyelan duyarlılık haritalarıüretilmiştir. Analiz sonuçları, heyelanları temelde kontrol eden faktörlerin anayola uzaklık, bakı ve litolojiolduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, heyelan duyarlılığı açısından Sinop ve yakın çevresindeki çalışmasahasının, % 10.77’sinin çok düşük derecede heyelana duyarlı, % 10.59’unun düşük derecede heyelanaduyarlı, % 52.64’ünün orta derecede heyelana duyarlı, %25.66’sının yüksek derecede, % 0.34’ünün çokyüksek derecede heyelana duyarlı olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda, özellikle son yıllardaartan biçimde kullanılan AHP’nin çalışma alanı için yüksek performans sağladığı saptanmıştır.