Kaya Modülleri Arasında Farklılıklar: Deriner/Artvin ve Ermenek/Karaman Barajlarından Örnek Çalışmalar
ÖZ: Elastisite modülü ve deformasyon modülü kemer ve beton ağırlıklı baraj projelendirmelerin de girdi parametresiolarak kullanılır. Buna ilave olarak bu modüller kayaç ve kaya kütle sınıflamalarında da kullanılır. Deformasyonmodülü ve elastisite modülü kavramları birbirinden farklı olmalarına rağmen uygulamada sıklıkla karıştırılmaktadır.Deformasyon ve elastisite modül değerleri arazi, laboratuvar deneyleri ve jeofizik yöntemlerle belirlenebilmektedir.Bu çalışmada, Deriner/Artvin ve Ermenek/Karaman baraj yerlerinde yapılan dilatometre ve plaka yükleme deneylerive laboratuvar deneyleriyle belirlenen modül değerleri karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada ayrıca literatürde karşılaşılanmodül karşılaştırmaları da derlenmiştir. Kaya kütle dilatometre deneyi elastisite modülü (ED), kaya kütle plaka yüklemedeneyi elastisite modülü (EH), kaya malzemesi statik elastisite modülü (ELS), kaya malzemesi dinamik elastisitemodülü (ELD), kaya kütle dilatometre deformasyon modülü (DD), kaya kütle plaka yükleme deneyi deformasyonmodülü (DH) gibi modül değerleri arasında regresyon analizleri yapılmıştır. Modül değerlerinin aralarında yapılanregresyon analizleriyle anlamlı yüksek determinasyon katsayılı görgül eşitlikler belirlenmiştir. Bununla birlikte verisayısının azlığı ve kaya kütle ortamlarının farklı özellikleri olması nedeniyle bu görgül eşitlikler diğer projelerdekullanılmamalıdır veya çapraz adımlı sınamalar yaparak kullanılmalıdır.