Jeoloji Münendisliği Dergisi

Yüksek Sıcaklıklara Maruz Kalan Kalkarenitlerin Fiziksel ve Dayanım Özelliklerindeki Değişimin Araştırılması

ÖZ: Bu çalışmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yapı taşı olarak yaygın şekilde kullanılan kalkarenitlerin200-1000oC arasındaki yüksek sıcaklıklara tabi tutulduktan sonraki indeks ve dayanım özelliklerindeki değişimlerincelenmiş, elektron mikroskop görüntülerinden yararlanarak yüksek sıcaklıkların mikro yapı üzerindeki etkisiaraştırılmıştır. Gerçek bir yangının temsil edilmesi amacıyla örnekler Eurocode tarafından önerilen sıcaklık-zamaneğrilerine ait değerler kullanılarak ısıtılmış, hedeflenen sıcaklıkta 2 saat bekletildikten sonra oda sıcaklığındasoğumaya bırakılmıştır. Yapılan deneysel çalışmalar sonrasında ilk 600oC’ye kadar yoğunluk ve ağırlık kaybıdeğerlerinde belirgin bir değişim olmadığı görülmüştür. 600oC’den sonra yoğunlukta ani bir azalma kaydedilmiş,1000oC sıcaklıklarda mikro-kırıklara bağlı olarak yoğunluk 1’in altına düşmüştür. Aynı şekilde ağırlık kaybı değerikalsitlerde görülen kalsinasyon sürecine bağlı olarak %41’e ulaşmıştır. P-dalga hızı ve çekme dayanımı değerlerisıcaklığa bağlı olarak sürekli azalmıştır. Ancak bu azalma 600oC’den sonra daha belirgin olurken 800oC’den sonraen belirgin düzeye ulaşmıştır. SEM görüntülerinde yapılan incelemelerde de özellikle 600oC’den sonra gelişentopaklaşmaya bağlı olarak süreksizlik oluşumu gözlenmiştir. Bu durum dayanımdaki azalmanın asıl nedeni olarakgörülmektedir. Eurocode tarafından uygulanan deneysel çalışmalarda bina dışında meydana gelecek bir yangınınsıcaklığının 680oC’yi geçmeyeceği, iç mekânda meydana gelecek bir yangında ise sıcaklığın 1000oC’yi aşabileceğibelirtilmektedir. Bu nedenle çalışma konusu kalkarenitlerin yapılarda sadece dış kaplama olarak kullanılmasıönerilmektedir.