Jeoloji Münendisliği Dergisi
Jeoloji Mühendisliği Dergisi

Jeoloji Mühendisliği Dergisi

2010 HAZİRAN Cilt 34 Sayı 1
COVER
View as PDF
COPYRİHT PAGE
View as PDF
CONTENTS
View as PDF
Mining Geology of the Lead-Zinc Ore Mineralizations of Altınoluk, Çanakkale
Yildiz İlbars Taner Ünlü İbrahim Sönmez Sayili
View as PDF

ABSTRACT: Çanakkale Altınoluk (Papazlık) Pb-Zn mineralization is observed in amphibole-gneiss andmarbles of Fındıklı Formation, generally concordant with the host rocks and in fault zones whichintersect the host rocks.Ore minerals composed of galena, pyrite, chalcopyrite, sphalerite, phyrrothite, gold, hematite,rutil, ilmenite and other ores of replacement products.Ore samples include; 89 - >10000 ppm Pb, 129 - >10000 ppm Zn, 24 – 4136 ppm Cu, 0.31 –6.79 % Fe, 71 – 2479 ppm Mn, 189 – 514.30 ppb Ag and 0.6 – 76513 ppb Au.From the geostatistical studies performed on ore and host rock samples; element assemblagesof Ti, Cr, Mg, Ca, Sr, Al represent the basic rocks and carbonates, Na, K, Rb, Ba representthe possible late hydrothermal stage, and Pb, Cu, Ag, Fe, ±Mn, ±Ni, ±Zn, ±Au represent themineralization.High ratio of Cr, Ti, Ni and Co element contents which are determined in the ore and hostrocksindicate the probable volcano-sedimentary characteristic of pre-metamorphism succession.In this study, the obtained data point out the primary source of the mineralization can besupposed to SEDEX type (Exhalative Sedimentary Type) enrichments. Further metamorphismand deformations may lead to the present position of mineralizations. In addition, the effects oflate hyrothermal stage elements derived from granitic rocks exposed around the region, can carrytraces though in limited ratios on mineralizations.  

  • Çanakkale

  • Altınoluk

  • Fındıklı Formation

  • Pb-Zn

  • SEDEX

  • Mining Geology

  • Anderson, G.M. 1975. Precipitation of Mississippi Valley type ores. Econ. Geol., 70; 937-942.

  • Ayhan, Y., Ünlü, T. ve Sayılı, S. 1992. Keban (Elazığ) kurşun-çinko cevherleşmelerinin kökenine bir yaklaşım: Ön çalışma. M.T.A. Dergisi 114, s. 47-70, Ankara.

  • Bingöl, E. 1968. Contribution a’l’ etude geologique de laportie centrale et sud. Est du Masif de Kazdağ (Turquie). These Fac. Sci. Univ., 189 p., Nancy (Fransa).

  • Bingöl, E. 1969. Kazdağ Masifi’nin merkezi ve güneydoğu kısmının jeolojisi. M.T.A. Enst. Dergisi, Sayı 72, s. 110-123, Ankara.

  • Bingöl, E., Akyürek, B. ve Korkmazer, B. 1973. Biga Yarımadası’nın jeolojisi ve Karakaya formasyonunun bazı özellikleri. Cumhuriyetin 50. Yılı Yerbilimleri Kongresi Tebliğleri, M.T.A., s. 70-77, Ankara.

  • Birgi, Ş.E. 1943. Avcılar ve Altınoluk(Papazlık) kurşun madenleri hakkında iptidai rapor. M.T.A. Rapor No: 1455 (yayınlanmamış).

  • Çetinkaya, N., Karul, B., Yenigün, K. ve Önal, R. 1983. Türk-Alman projesi Biga Yarımadası metalik madenler (Pb-Zn- Cu) arama projesi raporu. M.T.A. Rapor No: 7745 (yayınlanmamış).

  • Dönmez, M., Aksoy, E.A., Genç, Ş.C., Ilgar- Atıcı, Y., Eyüpoğlu, M., Acar, Ş. ve Yavaş, F. 2005. Biga Yarımadası’nda Eosen yaşlı denizel ignimbiritlerin varlığı. 58. Türkiye Jeoloji Kurultayı, bildiri özleri kitapçığı, s. 278.

  • Duru, M., Pehlivan, Ş., Şentürk, Y., Yavaş, F. and Kar, H. 2004. New results on the lithostratigrapy of the Kazdağ Massif in nortwest Turkey. Turkish journal of Earth Sciences’ A special issue commemorating, Okan Tekeli’, pp. 177- 186.

  • Edwards, R. and Atkinson, K. 1986. Ore deposit geology and its influence on mineral exploration. Chapman and Hall, 466 p., London-New York.

  • Giordano, T.H. and Barnes, H.L., 1981. Lead transport in Mississippi Valley type ore solutions. Econ. Geol., 76; 2200-2211.

  • Göksu, E. 1955. Edremit-Kalabak köyü bölgesinde yapılan detay jeoloji ve prospeksiyon etüdleri hakında rapor. M.T.A. Rapor No: 2267 (yayınlanmamış).

  • Gözler, M.Z., Ergül, E., Akçaören, F., Genç, Ş., Akat, U. ve Acar, Ş. 1984. Çanakkale Boğazı doğusu Marmara Denizi güneyi Bandırma- Balıkesir- Edremit ve Ege Denizi arasındaki alanın jeolojisi ve komplikasyonu. M.T.A. Rapor No: 7430 (yayınlanmamış).

  • Guilbert, J.M. and Park, C.F. 1986. The geology of ore deposits. W.H. Freeman and Company, 985 p., New York.

  • Gustafson, L.B. and Williams, N. 1981. Sediment-hosted stratiform deposits of copper, lead and zinc. Skinner, B.J.(ed.). Econ. Geol. 75. anniversary volume, 139-178, Amsterdam.



  • İlbars, Y , Ünlü, T , Sayılı, S . (2010). Çanakkale-Altınoluk Kurşun-Çinko Cevher Oluşumlarının Maden Jeolojisi . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 34 (2) , 155-158 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmd/issue/28177/295743

  • İlbars, Y , Ünlü, T , Sayılı, S . Çanakkale-Altınoluk Kurşun-Çinko Cevher Oluşumlarının Maden Jeolojisi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 34 (2010 ): 155-158

  • Geolocıgal Settıng And Geochemical Characterıstıcs Of Kuşkayası Manganese Deposıt, Otlukbeli, Erzincan, Türkiye
    Aydin Ali Van Bülent Yalçinalp
    View as PDF

    ABSTRACT: İn the northern parts of Otlukbeli thevolcaniclastic rocks which belong to Liassicaged Kelkit Formation, are found on thebottom. These rocks are overline by theHozbirik Yayla limenstones which are formedby micritic limenstones of Malm-LowerCretoceaus. The Otlukbeli Melange has beentrusted on these limenstones and was formedand located in the Aptian and Albian. All o theseunits are cross cut by the Sarıhan granitoid ofCampanian age. Youngest unit of the area isthe Sarıtaşlar Formation, which composed ofconglomerate,sansstone and shale alternation.The Mn mineralizationsin the area are found inthe radiolarites within the Otlukbeli Melange.The most important of these mineralizationsisthe Kuşkayası ore deposit. The vein shapeddeposit is 180 m. İn length, 2 m. İn averagethickness and has a width more than 40 m.in dip direction. The major ore minerals arebraunite, pyrolusite, psilomelane, bixibite andmanganite. The interpretation of geochemicaldiagrams prepared for major and traceelements contens revealed that the ore depositswas hydrothermal in origin. At present he oredeposits contains commercially more than12.000 tons of Mn.

  • Ağar, Ü., 1977, Demirözü (Bayburt) ve Köse (Gümüşhane) Bölgesinin Jeolojisi. KTÜ Dok. Tezi, Trabzon.

  • Akdeniz, N., Şahintürk, Ö. ve Yakar, H., 1997, Pulur Bölgesinin Stratigrafisi ve Tektoniği (Bayburt-Doğu Pontidler). MTA Dergisi 119, 1-22.

  • Altıparmak, S., Angılı, A. ve Can, A., 1982, Demirözü Permo-Karbonifer Yaşlı Birimlerin Çökel Ortamı ve Taşkömürü oluşumları. MTA Rap No: 298 (Yayınlanmamış) Ankara.

  • Aslan, Z., 1998, Saraycık-Sarıhan Granitoyidleri (Bayburt) ve Çevre Kayaçlarının Petrografisi, Jeokimyası ve Petrolojisiyle, Sarıhan Granitoyidinin Jeokrolonojik İncelenmesi. KTÜ Fen Bil. Ens.Dok. Tezi, 221 s. Trabzon.

  • Bamba, T., 1984, The Tokkoro Belt, a tectonic unit of the central axial zone of Hokkaido. Hokkaido University Scientific Journal Series 4,21-75.

  • Bergougnan, H., 1987, Elides Geoloques dans l’est Anatolien, Universite P., et M. Curie Memories des Sciences de la Terre, these de doctorat etat, Paris, p.606.

  • Bonatti, E., Zerbi, M., Kay, R. and Rydell, H.,S., 1976, Metalliferous Deposits Aphenine Ophiolites. Geology Society of America Bulletin, 87, 83-94.

  • Boström, K., 1983, Genesis of Ferromanganese Deposits-Diacnoctic Criteria for Recent and Old Deposits: Rona, P., A., and etc. Ed., Hydrothermal Precesses at Seafloor Spreading Center., Nato Conference Series IV, Marine Sciences,12, 473-489.

  • Choi, J., H. and Hariya Y., 1992, Geochemistry and Depositional Environment of Mn-oxide Deposits the Tokkoro Belt, Northeastern Hokkaido, Japan. Economic Geology, 87, 1265-1274

  • Crerar, D.,A., Namson, J., Chyi, M.,S., Williams, L. and Feigenson, M.,D., 1982, Manganiferous Cherts of the Franciscan Assemblage: 1. General Geology, Ancient and Modern Analogues and Implications for Hydrothermal Convection at Oceanic Spreasding Ce

  • Gedikoğlu, A., Van, A., Eyüboğlu, I. ve Yalçınalp, B., 1985, Doğu Karadeniz Bölgesi Cevherleşmelerine Bir Örnek: Ocaklı(Maçka-Trabzon) Manganez Zuhuru. Jeoloji Mühendisliği, 25, 23-37.

  • Korkmaz, S., ve Baki, Z., 1984, Demirözü (Bayburt) Güneyinin Stratigrafisi. TJK Kurultayı Bülteni,5, 107-115.

  • MTA, 1965, Türkiye Manganez Yatakları. MTA Yayın,120, Ankara.

  • Nicholson, K., 1992, Contrasting Mineralocigal – Geochemical Signatures of Manganese Oxides: Guide to Metallogenesis. Economic Geology, 87, 1253-1264.

  • Okay, A. and Şahintürk, Ö., 1997, Geology of the Eastern Pontides, in A.G. Robinson ed., Regional end Petroleum Geology of the Black Sea and Surrounding Region, American Association of Petroleum Geologist (AAPG) Memoir No.68, p.291-311.

  • Oygür, V., 1990, Çayırlı (Haymana-Ankara) Manganez Yatağının Jeolojisi ve Kökeni Üzerine Görüşler. MTA Dergisi,110, 29- 44.

  • Özer, E., 1983, Bayburt yöresinin Jeolojisi ve Mikrofasiyes İncelemesi. KTÜ Yük, Lis. Tezi, Trabzon.

  • Pelin, S., 1977, Alucra (Giresun) Güneydoğu Yöresinin Petrol Olanakları Bakımından Jeolojik İncelemesi. KTÜ Yayın No: 87, 103 s. Trabzon

  • Robinson, A., G., Banks, C.,J., Rutherford, M., M. and Hirst J. P. P., 1995, Stratigraphic and Structural Development of the Eastern Pontides Turkey. Journal of the Gelocigal Society, 152, 861-872.

  • Rona, P., A., 1982, Polymetallic Sulphides at Seafloor Spreading Centers: A Global Overview, Marine Thecnic Society Journal, 16, 81-86.

  • Roy, S., 1992, Environments and Processes of Manganese Deposition, Economic Geology, 87,1218-1236.

  • Yalçınalp, B. ve Taşhan, E., 1999, Değirmendere Vadisi (Maçka-Trabzon) Manganez Cevherleşmelerinin Jeolojik Konumu, Mineralojik ve Jeokimyasal Özellikleri. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiriler Kitabı, 215-222, Ankara.



  • Van, A , Yalçınalp, B . (2010). Kuşkayası (Otlukbeli - Erzincan) Manganez Yatağının Jeolojik Yerleşimi ve Jeokimyasal Özellikleri . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 34 (1) , 41-55 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmd/issue/52381/686262

  • Van, A , Yalçınalp, B . Kuşkayası (Otlukbeli - Erzincan) Manganez Yatağının Jeolojik Yerleşimi ve Jeokimyasal Özellikleri. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 34 (2010 ): 41-55

  • Nickel Accumlating species of Alyssum murale Waldst.&Kit from Fındıkpınarı-Erdemli/ Mersin area
    Zeynep Özdemir Erkan Demir
    View as PDF

    ABSTRACT: The method of biogeochemical prospection, with aim of exploring unknown mine ores, baseson the principle of chemical analysis of plant samples, for the purpose that are called indicator,accumulator and hyperaccumulator. Accumulator plants have the ability to take up large amountsof metals from soils. Because of this , three species ( Alyssum murale Waldst & Kit, Alyssumfloribundum Boiss & Ball, Alyssum peltarioides, Boiss, subsp, virgatifarme (Ngar)) of Alyssum(in leaves ,twigs and flowers) and soil samples were collected from 42 sites in the FındıkpınarıErdemli/Mersin) area, were chemical analysed for their Ni, Co, Fe, Cu, Mn ve Zn contents .Theseelements of samples were determined by flame atomic absorpsiyon spectrofotometer. Data for thestatistical significance of plant/soil relationship for Ni are summarised. The A. murale (n: 20,r: 0.8879 and for extreme Ni , n: 4, r: 0.9873, P<0.05, %95 , in flowers) species for Ni showedhighly significant, (P<0.01, %99 with reliability.) relationships. This plant species is apparentlygood accumulator for Ni element and could be succesfully used for the further biogeochemicalprospecting and environmental monitoring.

  • Biogeochemical prospecting

  • accumulator plant

  • Ni

  • Fındıkpınarı- Mersin

  • Alloway, B.J.(ed.), 1995. Heavy Metals in Soil. Blackie Academic and Professional, Secand Edition, s.368.

  • Akçay, M., Lermi, A. ve Van, A.,1998. Biogeochemical exploration for massive sulphide deposits in areas of dense vegetation: an orientation survey around the Kanköy Deposit (Trabzon, northeastern Turkey, J. Geo.Exp., 63, 3, 173-187.

  • Adıgüzel, N. ve Reeves, R.D., 2002. A new nickel-accumulating species of alyssum(cruciferae) from western Turkey, Edinburg journal of botany ,59(2), 215-219.

  • Angle,J.S.,Baker, A.J.,Whiting, S. N. ve Chaney, 2003. Soil moisture effects on uptake of metals by Thalaspi, Alyssum, and Berkheya, Plant and soil, 256, 325- 332.

  • Benton , J. ve Jones, R., 1984. Devlopments in the measurument of trace metal in foods, Anal. Food. cont. 157-206.

  • Brooks, R.R., 1977. Copper and Cobalt uptake by Hauminiastrum species, plant and soil, 48, 541-545.

  • Brooks, R.R., Morrison, R.S., Reeves, R. D.,Dudley, T.R. ve Akman Y., 1979. hyperaccumalation of nickel by Alyssum Linaeus(cruciferae) Proc.R.Soc.Lond. Sect.B, 203, 287-403.

  • Brooks R.R.,Baker A.J.M.ve Malaisse F.1992. Copper flowers national geographic, ressearc and exploration 8(3),338-351.

  • Brooks, R.R., Dunn, C,E. ve Hall, G.E. M., 1995. Biological system in mineral exploration and processing. Elles Horwood Limited, s. 538.

  • Demir E., 2008. Kazanlı (Mersin) Bölgesinde Biyojeokimyasal anomalilerin incelenmesi ve çevresel ortamın belirlenmesi, Me.Ü, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi,s.108 (yayınlanmamış).

  • Demirezen D. ve Aksoy, A., 2004. Accumulation Of Heavy Metals İn Typha Angustifolia (L.) And Potamogeton Pectinatus (L.) Living İn Sultan Marsh (Kayseri, Turkey), Chemosphere, 56, 685-696.

  • Demirtaşlı, E., Turhan, N., Bilgin, A.Z. and Selim, M., 1984. Geology of the Bolkar Mountains. Geology of the Taurus Belt, International Symposium, (Ed. Okan Tekeli ve M. Cemal Göncüoğlu), 26-29 eylül, s.125-141, Ankara-Turkey.

  • Dunn C.E., 2007. Biogeochemistry in Mineral Exploration,Handbook of exploration and Environmental Geochemistry,V.9, Elsevier,. s. 462, London.

  • Erdman, J.A. ve Kokkola, M.,1984. Workshop 2: Biogeochemistry in mineral Exploration J. Geo.Exp. 21, 123- 128.

  • İşler, F., 1990. Fındıkpınarı ve Yöresi (Mersin) Ofiyolitlerinin Jeolojisi ve Petrografisi. Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik dergisi, Seri A, Yerbilimleri, 6-7 (1-2), 45-53.

  • Kovalevsky A.L., 1984. Biogeochemical prospecting for ore deposits in the U.S.S.R, J. Geo.Exp., 21, 63-72.

  • Köksoy M., 1991.Uygulamalı Jeokimya, Hacettepe Üniversitesi yayınları, A-64, s. 366, Ankara.

  • Köksoy M., ve Topçu S., 1976. Jeokimyasal Prospeksiyonun Tanıtımı ve Laboratuar Metodları. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, 16, s. 95, Ankara.

  • Nkoane, B. B. M., Sawula, G. M., Wibetoe, G. ve Lund, W., 2005. Identification Of Cu And Ni İndicator Plants From Mineralised Locations İn Botswana, J. Geo.Exp., 86, 130-142.

  • Ornella V.G ve Gabbrielli R., 1987. The response of plants to heavy metals: organic asid production, Giornale Botanico Italiano, 121,3-4, 209-212.

  • Özbek, H., Kaya, Z, Gök, M. ve Kaptan, H., 1993. Toprak Bilimi, Schehten çeviri. Ç. Ü. Ziraat Fak. Yayınları 73 s. 816, Adana.

  • Özdemir Z. ve Sağıroğlu A., 1997. Elazığ- Maden Bölgesi Maden çayı boyunca Bakır için Biyojeokimyasal anomalilerin incelenmesi, Yerbilimleri, Geosound, 30, 755-763.

  • Özdemir Z. ve SağıroğluA., 1998. Maden Çayı( Maden-Elazığ) boyunca Fe elementi için biyojeokimyasal anomalilerin incelenmesi, Türkiye Jeoloji Bülteni, 41/1, 49-54.

  • Özdemir, Z. ve Sağıroğlu, A.,1999. Biogeochemical Manganese Anomalies Along the Maden Çayı Valley, Maden- Elazığ, Geochemistry İnternational, 37, 7, 673-677.

  • Özdemir, Z. ve Sağıroğlu, A., 2000a. Biogeochemical Zinc Anomalies along the Maden Çayı Valley, Maden- Elazığ,Turkey, Z. angew. Geol., 46;218- 222.

  • Özdemir, Z. ve Sağıroğlu, A 2000b. Salix acmophylla Boiss, Tamarix smyrnensis Bunge and Phragmites australis (cav) Trin. ex. Stuedel as biogeochemical indicators for copper deposits in Elazığ-Turkey, Journal of Asian Earth Sciences.18, 595-601.

  • Özdemir, Z. 2003. Biogeochemical studies at the Musalı and silifke-Anamur area in Mersin, Turkey Geochemıstry International, 41, 9, 1-6.

  • Özdemir, Z. 2005. Pinus brutia as a biogeochemical medium to detect iron and zinc in soil analysis, chromite deposits of the area Mersin, Turkey, Chemie der Erde 65,79-88.

  • Özdemir, Z. 2009. Bitkilerle Maden Bulunabilir mi? Biyojeokimyasal (Bitki Jeokimyası) Prospeksiyon nedir? Madencilik ve Yer Bilimleri Dergisi, 1, 3, 14-19.

  • Rose, A.W., Hawkes, H.E. ve Webb, J.S. 1979. Geochemistry in mineral Exploration, 2nd ed. Academic Press, New York, s. 657.

  • Sağıroğlu A. ve Özdemir Z., 1997. Biyojeokimyasal Prospeksiyon, Jeoloji Mühendisliği, 51, 1-17.

  • Schlesınger W.H.(Edit.), 2006. Holland H.D. ve Turekıan K. K, 2006. Biogeochemistry, Treatise on geochemistry 8, Elsevier, s. 702, London.

  • Schroll,E. (ed), 1975. Analytische Geochemie Enke. verl.Bd.I.Stuttgart. s.292.

  • Şenol, M., Şahin, Ş. Ve Duman, T., 1998. Adana-Mersin Dolayının Jeoloji Etüd Raporu, MTA Doğu Akdeniz Bölge Müdürlüğü, Adana.

  • Turan H., Özdemir Z. ve Zorlu S., 2006. Çiftehan (Ulukışla-Niğde) Bölgesinin Cu, Zn, Fe, Mn, ve Ni için Biyojeokimyasal anomalilerin araştırılması, İ.Ü.Müh. Fak. Yerbilimleri Dergisi, 19/2, 131- 140.

  • Yürekli, A. K. ve Aslanargun, B. A., 2002. Bitkilerde Mineral Beslenme Fizyolojisi T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, 1432, s. 119., Eskişehir.

  • http://www.frmtr.com/cografya/697796- turkiyede-iklim-cesitleri.html



  • Özdemir, Z , Demir, E . (2010). Fındıkpınarı-Erdemli/Mersin bölgesinde Nikel akümülatörü bir bitki türü Alyssum murale Waldst.&Kit . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 34 (1) , 57-70 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmd/issue/52381/686266

  • Özdemir, Z , Demir, E . Fındıkpınarı-Erdemli/Mersin bölgesinde Nikel akümülatörü bir bitki türü Alyssum murale Waldst.&Kit. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 34 (2010 ): 57-70

  • ISSUE FULL FİLE
    View as PDF