ÖZ: Asit maden drenajı, pirit gibi sülfürlü minerallerin su ve oksijen ile reaksiyonu sonucunda meydanagelmektedir. Bu reaksiyonlar sonucunda sular asidikleşmekte ve önemli su kirliliği problemleri açığaçıkmaktadır. Ortakent (Koyulhisar) çevresini kapsayan çalışma alanında, işletilmekte olan Pb-Zn-Cumaden yatakları bulunmaktadır. Yeraltısuyunun kimyasal bileşimini kontrol eden mineral-su reaksiyonproseslerini saptamak amacıyla uygulanan korelasyon, faktör ve kümeleme analizleri, sülfürlücevherleşmeye sahip volkanik kayaçların yeraltısuyuna etkisini açık bir şekilde ortaya koymaktadır.Sülfür minerallerinin oksidasyonu sonucu bölgedeki sular asidik karakter kazanmakta ve yüksek orandaSO4 ve Fe içermektedir. Asidikleşme, bazı iz elementlerin (Al, Fe, Mn Pb, Zn) sularda zenginleşmesinesebep olmaktadır. Çalışma alanındaki asidik suların Al, Fe ve Mn konsantrasyonları, Türk İnsani TüketimAmaçlı Sular Standartlarındaki (Sağlık Bakanlığı, 2005) sınır değerini birkaç kat aşmaktadır. Ayrıcabazı kaynakların SO4 ve Pb içerikleri, içme suyu standart değerini aşmaktadır. Aktif olan madencilikfaaliyetlerinin katı ve sıvı atıkları, sularda iz element kirliliğine sebep olmaktadır. Jeokimyasal veriler,asidik sulardaki ağır toksik metallerin çoğunlukla serbest metal ve metal-sülfat formunda olduklarınıgöstermektedir. Bu veriler ışığında, çalışma alanındaki yüksek düzeyde iz element kirliliği içerenyeraltısuları ve yüzeysularının insan, hayvan ve bitki sağlığı açısından oldukça yüksek risk içerdiklerianlaşılmaktadır.
ÖZ: Bu çalışmada, iki adet kaya şevinin duraylılığı kinematik analizler, Olasılıksal Şev DuraylılığıSınıflandırma Sistemi (SSPC) ve Şev Kütle Puanlaması (SMR) ile değerlendirilmiştir. Kinematik analizsonuçları şevlerde düzlemsel, kama tipi ve devrilme türü yenilmelerin oluşmayacağını göstermiştir. SSPCyönelime bağlı duraylılık analizine göre; şev1 kayma türü yenilmeye karşı % 100, devrilme türü yenilmeyekarşı > % 95 duraylıdır. Şev2 kayma ve devrilme türü yenilmeye karşı > % 95 duraylıdır. Yönelimdenbağımsız duraylılık analizine göre şevlerin duraylı kalabileceği yükseklikler ve eğim açıları belirlenmiştir.Yönelimden bağımsız duraylılık analizine göre güvenli şev açıları şev1 için 75º ve şev2 için 70º olarakbulunmuştur. SMR sistemine göre şev1 kısmen duraylı şev2 ise duraysız sınıfına dahil olmuştur
ÖZ: Doğal zeminlerin, zemin iyileştirmesi uygulanmış zeminlerin ve yapay dolguların taşıma gücü veoturma değerlerinin yerinde doğrudan ölçülebildiği plaka yükleme deney düzeneği, zeminin üzerineoturan rijit bir plakadan, yükün alındığı bir ölü yükten ve bu yükü alttaki plakaya aktaran bir kriko ileoturma miktarını ölçen komparatörlerden oluşmaktadır. Günümüzde, doğal zeminlerden daha çokkarayolu, baraj gövde dolguları ve havaalanlarında dolgu sıkıştırma kontrolü amacıyla tercih edilmektedir.Plaka yükleme deneyi kaya ortamlar üzerinde de uygulanmaktadır. Basit bir düzeneğe sahip olmasıve hızlı sonuç vermesi gibi avantajlarının yanı sıra deneyin bazı sınırlı yönleri de vardır. Etki derinliğiproblemi bunlardan en önemlisidir. Deney sonuçları, zeminin doğal yoğunluk ve nem miktarına bağlıolarak değişmektedir. Yapılan örnek uygulamalarda, zayıf kayaların ve suya hassas zayıf çimentoluzeminlerin gerilme - deformasyon ilişkisinin de plaka yükleme deneyi ile belirlenebileceği görülmüştür.Bu çalışmada; özelikle dolgu zeminlerin taşıma gücünün belirlenmesinde avantajlara sahip olan plakayükleme deneyinin ayrıntıları ve deney sonunda elde edilebilecek verilerin yorumlanabilmesi için dikkatedilmesi gereken hususlar belirtilmiş ve örnek uygulamalar sunulmuştur.
ÖZ: Vollastonit, dünyadaki ulusal ekonomilerin çeşitli dallarında birçok kullanım alanına sahip metalikolmayan bir mineraldir. 1970lere kadar dekoratif bir kayaç olarak kullanılan vollastonit, 1980lerden beriürünlerdeki asbestin yerini de alarak seramik, plastik, kauçuk, boya, kaplama, metalurji gibi pazarlardada kullanılmaya başlamıştır. Kendine özgü klivaj özelliklerinden dolayı, kırma ve öğütme esnasındalevhamsı ya da iğnemsi kırılım gösterir. Bu tanecik morfolojisinin yapıya yüksek mukavemet katması,onu birçok pazarda oldukça önemli bir başarıya ulaştırmıştır. Avustralya Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği(NOHSC) ve Uluslararası Kanser Araştırma Ajansının (IARC) hazırlamış olduğu raporlarda, kanserojenetkisinin bulunmadığı sonucuna varılması, vollastonitin diğer endüstriyel mineraller ve fiberlerin yerinekullanılmasına neden olmuştur. Bu derlemede vollastonitin özellikleri, oluşumu, üretimi ve tüketimi,kullanım alanları, teknolojisi hakkında bilgiler verilmiş, toksikolojisi ve epidemiyolojisi hakkındakiçalışmaların sonuçları özetlenmiştir.