Jeoloji Münendisliği Dergisi
Jeoloji Mühendisliği Dergisi

Jeoloji Mühendisliği Dergisi

2011 HAZİRAN Cilt 35 Sayı 1
KAPAK
PDF Olarak Görüntüle
KÜNYE
PDF Olarak Görüntüle
İÇİNDEKİLER
PDF Olarak Görüntüle
Tane Boyu Analizlerine Dayalı Olarak Hesaplanan Geçirgenlik Katsayılarının Karşılaştırılması: Meşelik ve Tepebaşı (Eskişehir) Örnekleri
Belgin Güneş Galip Yüce
PDF Olarak Görüntüle

ÖZ: Bu çalışma, Eskişehir’deki yerleşim alanlarından Meşelik ve Tepebaşı bölgelerindeki zeminlere aittane boyu analizlerine dayalı olarak farklı yaklaşımlarla hesaplanan geçirgenlik katsayılarınınkarşılaştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışmada 6 km2’lik alanda daha önceden açılmış olan 29 adet temelsondaj kuyusunda kesilen alüvyon içerisinde bulunan birimlere ait özellikler jeolojik raporlardaki sondajlogları yardımıyla incelenmiştir. Yapılan elek analizi deneylerine dayalı olarak granülometri eğrileriçizilmiştir. Grafiklerden D60, D50, D30, D20, D10, I0, U, Cc değerleri hesaplanmıştır. Gözeneklilik değerleridane özgül ağırlığı (Gs), birim yoğunluk ve su içeriği (w) değerlerinden hesaplanmıştır. Su içeriği değeribulunmayan birimlere ait gözeneklilik değerleri için literatürden elde edilen değer aralıkları dikkatealınmış ve geçirgenlik katsayısı hesaplamaları yapılmıştır. Gözeneklilik değerlerine bağlı veya budeğerlerden bağımsız olarak, Hazen, Kozeny-Carman, Breyer, Slichter, Terzaghi, United States Bureau ofReclamation (USBR) ve Alyamani-Sen yaklaşımları ile her bir kuyuda, farklı derinliklerden alınansediman örneklerine ait metraj aralıkları için ayrı ayrı geçirgenlik katsayıları hesaplanmış, hangiyaklaşımın hangi derinlikteki hangi birimler için uygun olduğu belirlenmiştir. Geçirgenlik katsayısınıntane boyuna ve gözeneklilik farklılıklarına göre değişimi incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda,hesaplanan geçirgenlik katsayılarının, uniform olan birimlerde genellikle birbirine yakın, uniform olmayanbirimlerde ise birbirinden farklı değerlerde olduğu belirlenmiştir. Yukarıda belirtilen yaklaşımların, kilcinsi malzeme için yapılan geçirgenlik katsayısı hesaplamalarında doğru sonuçlar vermediği görülmüştür.Sonuç olarak, geçirgenlik katsayısı hesaplamalarında uniform olmayan birimler için Breyer, Slitcher,Terzaghi ve Alyamani-Sen yaklaşımların kullanılması, uniform olan birimler için ise Hazen, CozenyCarman ve USBR yaklaşımların kullanılması daha uygundur. 

  • Elek analizi

  • Eskişehir

  • Geçirgenlik katsayısı

  • Gözeneklilik

  • Granülometri eğrisi

  • Alyamani, M.S., Sen, Z., 1993. Determination of Hydraulic Conductivity from Grain-Size Distribution Curves. Groundwater, 31, 551-555.

  • ASTM, 1992. Classification of soils for engineering purposes (Unified Soil Classification System), ASTM D2487, 325-335.

  • Carman, P. C., 1937. Fluid Flow through Granular Beds. Trans.Inst.Chem. Eng., 15,150p.

  • Carman, P.C., 1956. Flow of Gases through Porous Media. Butterworths Scientific Publications, London.

  • Carrier, W.D., 2003. Goodbye Hazen; Hello Kozeny- Carman. Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 129, 1054-1056.

  • Cheng, C., Chen, X., 2007. Evaluation of methods for determination of hydraulic properties in an aquifer-aquitard system hydrologically connected to river. Hydrogeology Journal, 15, 669-678.

  • DSİ, 2001a. Porsuk havzası su yönetim planı projesi hidroloji raporu, s. 223, Eskişehir.

  • DSİ, 2001b. Porsuk havzası su yönetim planı projesi ara raporu, s. 248, Eskişehir.

  • Esen, E., Yakal, M., Gökçen, M., Mumcu, N., Türkman, M., Dirik, M., 1975. Eskişehir ve İnönü ovaları hidrojeolojik etüt raporu. DSİ Rapor No: 40, 49 s, Ankara.

  • Freeze, A.R, Cherry, J.A., 1979. Groundwater. Pentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ, USA.

  • Gözler, M.Z., Cevher, F. Ergül, E. Asutay, H.J., 1996. Orta Sakarya ve güneyinin jeolojisi, MTA Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etütleri Dairesi, Rapor no: 9973, s. 87, Ankara (yayımlanmamış)

  • Hazen, A., 1892. Some Physical Properties of Sands and Gravels, with Special Reference to their Use in Filtration. 24th Annual Report, Massachusetts State Board of Health, Pub.Doc. No.34, 539-556

  • http://gozips.uakron.edu/~mcbelch/documents/Specifi cGravityofSoils.ppt

  • Kaçaroğlu, F., 1991. Eskişehir ovası yeraltısuyu kirliliği incelemesi. Doktora Tezi, H.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 340 s, Ankara (yayımlanmamış).

  • Kozeny, J., 1927. Uber Kapillare Leitung Des Wassers in Boden. Sitzungsber Akad. Wiss.Wien Math.Naturwiss.Kl., Abt.2a, 136, 271-306.

  • McWorter, D. B., Sunada, D. K., 1977. Ground-water hydrology and hydraulics. Water Resources Publications, Littleton, Colorado.

  • Odong, J., 2008. Evaluation of empirical formula for determination of hydraulic conductivity based on grain-size analysis. Journal of American Science, 4 (1), 1-6.

  • Orhan, A., 2005. Eskişehir il merkezi güney bölümü temel zemin birimlerinin jeo-mühendislik özellikleri ve coğrafi bilgi sisteminin uygulanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Doktora Tezi, 125 s, Eskişehir (yayımlanmamış).

  • Sezer, A., Goktepe, A.B., Altun S., 2009. Estimation of the permeability of granular soils using neurofuzzy system. Artificial Intelligence Applications in Environmental Protection Workshop collocated with 5th IFIP Conference on Artificial Intelligen

  • Shepherd, G.R., 1989. Correlations of permeability and grain size. Ground Water, 27 (5), 633-638.

  • Terzaghi, K., Peck, R.B., 1964. Soil Mechanics in Engineering Practice. Wiley, New York.

  • Tosun, H., Türköz, M., Orhan, A., Çamdalı, B., 2001. Meşelik killerinin geoteknik özellikleri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Fonu Raporu no:1999- 15015, s. 86, Eskişehir.

  • Vukoic, M., Soro, A., 1992. Determination of hydraulic conductivity of porous media from grain-size composition. Water Resources Publications, Littleton, Colorado

  • Yüce, G., 2007. Spatial distribution of groundwater pollution in the Porsuk river basin (PRB), Turkey. International Journal of Environment and Pollution, 30, 539-547.

  • Yüce, G., Kuran, U., Gördük, S., 2001. Yeraltısu seviye degisimleri ile depremler arasındaki ilişkinin araştırılması: Eskişehir civarındaki gözlemler. ATAG-5 Toplantısı, 37-38, Ankara.

  • Yüce, G., Pınarbaşı, A., Özçelik, Ş., 2002. Eskişehir ovası yeraltısuyu kirliliğinin incelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Araştırma projesi sonuç raporu, Proje No: 2001/28, s.135, Eskişehir.

  • Yüce, G., Pınarbaşı, A., Özçelik, Ş., Uğurluoğlu, D., 2006. Soil and water pollution derived from anthropogenic activities in the Porsuk River Basin, Turkey. Environmental Geology, 49 (3), 359–375.



  • Çelik Güneş, B , Yüce, G . (2011). Tane Boyu Analizlerine Dayalı Olarak Hesaplanan Geçirgenlik Katsayılarının Karşılaştırılması: Meşelik ve Tepebaşı (Eskişehir) Örnekleri . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 35 (1) , 1-26 . Retrieved from https://dergipa

  • Çelik Güneş, B , Yüce, G . Tane Boyu Analizlerine Dayalı Olarak Hesaplanan Geçirgenlik Katsayılarının Karşılaştırılması: Meşelik ve Tepebaşı (Eskişehir) Örnekleri. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 35 (2011 ): 1-26

  • Zeminlerin Likit Limitinin Tek Nokta Koni Batma Yöntemiyle Belirlenmesi
    Nihat Dipova
    PDF Olarak Görüntüle

    ÖZ: Likit limit, zeminlerin önemli tanımlama parametrelerinden biri olup Casagrande ve koni batmaolmak üzere 2 standart yöntemle belirlenir. Koni batma yöntemi ile likit limit belirlenmesi konik uçlu birmetalin hazırlanan homojen bir zemin çamuru içine kendi ağırlığı ile batırılması esasına dayanır.Casagrande yöntemine göre daha az operatör bağımlı olması ve daha kesin sonuçlar vermesine rağmen,koni batma yöntemi ile çok sayıda deney yapılması gerektiğinde TS 1900 de öngörülen 4 deney yöntemiçok zaman almaktadır. Bu çalışmada 138 adet kil örneği üzerinde koni batması yöntemiyle likit limitdeneyi yapılmış ve deney sonuçları istatistiksel yöntemlerle incelenerek tek nokta ile likit limitinbelirlenmesi konusu araştırılmıştır. Yapılan deneysel ve istatistiksel çalışmalar sonucunda likit limitin teknokta koni batma deneyinden elde edilmesine yönelik 3 adet görgül eşitlik elde edilmiş ve bunlardan “LL=W/(0.33*(P/20)+0.66)” eşitliğinin en güvenilir sonucu verdiği anlaşılmıştır. 4 nokta deney yapıldığındadeneyde yapılan hatalar eğilim doğrusu çizilmesi suretiyle paylaştırıldığından, bulunan LL değerine dahaaz yansımaktadır. Ancak tek nokta yönteminde yapılan hatalar doğrudan LL değerine yansıyacağından, teknokta yönteminde deneyle ilgili tüm ayrıntılara daha fazla özen gösterilmelidir. Likit limitin koni batmayöntemi ile belirlenmesi Türk Standartları’nda önerilen yöntem olmasına rağmen, tek nokta deneykonusundan bahsedilmemektedir. Diğer ülkelerin standartlarında olduğu gibi Türk standartlarında da teknokta yöntemine yer verilmesinin yerinde olacağı düşünülmektedir. 

  • Kıvam limitleri

  • Koni batma

  • Likit limit

  • Tek nokta

  • ASTM, 2000. ASTM D 4318 (American Society of Testing and Materials), Standard Test Methods for Liquid Limit, Plastic Limit and Plasticity Index of Soils, Annual Book of ASTM Standarts.

  • BS, 1990. BS 1377: Part 2:4.3 (British Standard Institution), Liquid Limit-Cone Penetrometer Method, England.

  • CAN/BNQ, 1986. Soils-Determination of Liquid Limit by the Fall Cone Penetrometer Method and Determination of Plastic Limit. Canadian Standards Association and Bureau de normalisation du Quebec, CAN/BNQ 2501-092- M-86.

  • Casagrande, A., 1932. Research on the Atterberg limits of soils. Public Roads, 13 (3), 121-136.

  • Clayton, C.R.I., Jukes, A.W., 1978. A One-Point Cone Penetrometer Liquid Limit Test, Geotechnique, 28 (4), 469-472.

  • Eden, W.J., 1960. Use of a one - point liquid limit procedure, NRC 5599, National Research Council, Canada, Division Of Building Research.

  • Federico, A., 1983. Relationships (Cu-w) and (Cu-δ) for remolded clayey soils at high water content. Riv. Ital. Geotec., XVII (1), 38–41.

  • IS, 1983. IS 2720 Part 5, Indian Standard Code for determination of liquid limit and plastic limit of soils. Bureau of Indian standards, New Delhi.

  • Johnston, M. M., Strohm, W. E., 1968. Results of second division laboratory testing program on standard soil samples, Misc. Paper 3-978, U.S. Army Engineer Waterways Experiment Station Vicksburg, Mississippi, USA.

  • Kayabalı, K., Tüfenkçi, O.O., 2010. Determination of Plastic and Liquid Limits Using the Reverse Extrusion Technique, Geotechnical Testing Journal (GTJ), 33 (1), 14-22.

  • Lee, L.T., Freeman, R. B., 2007. An alternative test method for assessing consistency limits, Geotechnical Testing Journal, 30 (4), 1-8.

  • Leroueil, S., Le Bihan, J. P., 1996. Liquid Limits and Fall Cones, Canadian Geotechnical Journal, 33, 793-798.

  • Mendoza, M.J., Orozco, M., 2001. Quick and Reliable Procedure for Liquid Limit Determination of Fine-Grained Soils, Geotechnical Testing Journal, 24 (1), 103-108.

  • Nagaraj, T.S., Jayadeva, M.S., 1981. Re-examination of one-point methods of liquid limit determination. Geotechnique, 31 (3), 413-425.

  • Norman, L. E. J., 1959. The One-Point Method of Determining the Value of the Liquid Limit of a Soil, Geotechnique, 9 (1), 1-8.

  • Olmstead F.R., Johnston C.M., 1955. Rapid Methods for Determining Liquid Limits of Soils, Bulletin 95, p.27, Highway Research Board, Washington.

  • Orhan M., Özer M., Işık, N.S., 2006. Doğal zeminlerin likit limitinin belirlenmesinde Casagrande ve koni batma yöntemlerinin karşılaştırılması, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi, 21 (4), 711-720.

  • Sridharan, A., Nagaraj, H.B., 1999. Absorption Water Content and Liquid Limit of Soils, Geotechnical Testing Journal, 22 ( 2), 127-133.

  • Sridharan, A., Nagaraj, H. B., Prakash, K., 1999. Determination of the Plasticity Index from Flow Index, Geotechnical Testing Journal, 22 (2), 175- 181.

  • TSE, 1987. TS 1900 (Türk Standartları), İnşaat Mühendisliğinde Zemin Laboratuvar Deneyleri, TSE, Bakanlıklar, Ankara, 1987, 133 sayfa.

  • Wasti, Y., Bezirci, M.H., 1986. Determination of the Consistency Limits of Soils by the Fall Cone Test, Canadian Geotechnical Journal, 23, 241- 246.

  • Whyte, I. L., 1982. Soil plasticity and strength – a new approach for using extrusion, Ground Engineering, 15 (1), 16-24.

  • Wroth, C.P., Wood, D.M., 1978. The Correlation of Index Properties with Some Basic Engineering Properties of Soils. Canadian Geotechnical Journal, 15 (2), 137-145.



  • Dipova, N . (2011). Zeminlerin Likit Limitinin Tek Nokta Koni Batma Yöntemiyle Belirlenmesi . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 35 (1) , 27-42 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmd/issue/28178/295875

  • Dipova, N . Zeminlerin Likit Limitinin Tek Nokta Koni Batma Yöntemiyle Belirlenmesi. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 35 (2011 ): 27-42

  • Gölbaşı Harmanlı (Adıyaman) Kömürlerinin Organik Jeokimyasal ve Petrografik Özellikleri
    Orhan Kavak Selami Toprak
    PDF Olarak Görüntüle

    ÖZ: Bu çalışma, Adıyaman–Gölbaşı–Harmanlı Mevkii’nde yer alan kömür oluşumunun olduğu havzadayapılmıştır. Tersiyer yaşlı kömürlerin kimyasal ve petrografik analizleri yapılmış, organik jeokimyasalözellikleri değerlendirilmiştir. Kömür kalite değerlendirmesi, kimyasal (nem, uçucu madde, sabit karbon,kül) ve elementer analizler (C, H, O, S, N) yapılarak ortaya konmuştur. Hüminit Ro yansıtma değerleriorganik maddece zengin ve kömürlü düzeylerde %0.28 ve %0.516 arasında değişmekte olup, düşükolgunluk düzeyine karşılık gelmektedir. Bu parametre floresans renkleri, kalorifik değer (ortalama orijinal2736, kuru 3727 Kcal/kg) ve ortalama Tmax (422 Co) ile uyumludur. İncelenen kömürlerde organikmaddeler düşük litostatik basınç nedeniyle düşük dereceli dönüşüm gösterir. GC analizinde, n-C17, n-C27,n-C30 ve n-C3 gibi düşük karbon sayılı n-alkanlar ile CS2 ve benzen belirlenmiştir. Örneklerin GC-MSverileri triterpanoid bileşenleri mevcut olduğu saptanmış ve bunların yüksek karasal bitki bileşimlerine,gammacceran değerlerinin ise hipersalin çökelim koşullarına işaret ettiği sanılmaktadır. Organikpetrografik analizlere ve kimyasal analiz verilerine bağlı olarak, Gölbaşı kömürlerinin düşük olgunlaşmaderecesi gösterdikleri ve alt-bitümlü kömür - linyit kömürleşme derecelerine sahip olduğu belirlenmiştir.Rock-Eval analiz sonuçları TİP II/III karışımı ve TİP III kerojeni, ortalama 422 Co Tmax değerihidrokarbon türümü için olgunlaşmamış ve erken olgun düzeyi ifade eder. Kömürler baskın olarakhüminit maserallerinden meydana gelmekte, az miktarlarda da inertinit ve liptinit maseralleriiçermektedirler. Gölbaşı kömürleri egemen olarak gelinit olmak üzere yüksek hüminit içerikleri ilekarakteristiktir. Mineral maddeleri ise başlıca kalsit, killer ve sülfürlü minerallerdir. 

  • Adıyaman - Gölbaşı

  • Harmanlı

  • Organik jeokimya

  • Organik petrografi

  • Tersiyer kömürleri

  • Altunsoy, M., Özçelik, O., 1993. Organik fasiyesler, Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 43, 34-39.

  • Arfaouni, A., Montacer, M., Kamoun, F., Rigane, A., 2007. Comperative study between Rock-Eval pyrolysis and bio-markers parameters: a case study of Ypresian source rocks in centralnorthern Tunisia. Marine and Petroleum Geology, 24, 566-578.

  • ASTM, 1983. Annual book of ASTM standards. Gaseous Fuels; Coal and Coke (D-388-82, D- 2798-79, D-3172-73, D-2799-72, D-3174-82, D-3175-82): 1916 Race Street, Philadelphia, PA 19103, 05.05, 520p.

  • Aydoğan, M., 1985. Adıyaman-Gölbaşı-Harmanlı linyit havzası değerlendirme raporu, Ankara, MTA rapor no: 7695(yayınlanmamış), 23s.

  • Bechtel, A., Saschsenhofer, R.F., Zdravkov, A., Kostova, I., Gratzer, R., 2005. Influence of floral assemblage, facies and diagenesis on petrography and organic geochemistry of the Eocene Bourgas coal and the Miocene Maritza East lignite (Bulgaria).

  • Boggs, S. Jr., 1987. Principles of Sedimentology and Stratigraphy. Merill Publishing Company:A Bell&Howell Company, Columbus Toronto London Melbourne, 784p.

  • Bray, E. E., Evans, E. D., 1961. Distribution of nparaffins as a clue for recognition of source beds. Geochimica et Cosmochimica Acta, 22, 2- 15.

  • Connan, J., 1993. Molecular geochemistry in oil exploration (in: M. L. Bordenave, Editor). Applied Petroleum Geochemistry, Editions Technip, Paris, 175-204.

  • Diessel, K., 1986. The correlation between coal facies and depositional environments. Advances in the Study of the Sydney Basin. Proceedings of 20 th Symposium, The University of Newcastle, 19-22.

  • Durand, B., Niçaise, G., 1980. Procedures for kerogen isolation. In: Durand, B. (Ed.), Kerogen, insoluble organic matter from sedimentary rocks. Techniq, Paris, 35-53.

  • Durand, B., Paratte, M., 1983. Oil potential of coals: a geochemical approach. In: Brooks, J. (Ed.), Petroleum Geochemistry and Exploration of Europe, The Geological Society Special Publication, 12, 255-265.

  • Erik, Y.N., Sancar, S., Toprak, S., 2008. Hafik kömürlerinin (Sivas) organik jeokimyasal ve organik petrografik özellikleri. Türkiye Petrol Jeologları Bülteni, 20 (2), 9-33.

  • Espitalié, J., La Porte, J.L., Madec, M., Marquis, F., Le Plat, P., Paulet, J., Boutefeu, A., 1977. Methodé Rapide De Caractérisation Des Roches Méres De Leur Potentiel Pétrolier Et De Leur Degré D‟Évolution. Rev. L‟Inst. Francais pétrole

  • Espitalié, J., Deroo, G., Marquis, F., 1985. La pyrolyse Rock-Eval et ses applications (deuxiémepartie). Revue Institut Francais du Pétrole, 40, 755-784.

  • Flores, D., 2002. Organic facies and depositional palaeoenvironment of lignites from Rio Maior Basin (Portugal). International Journal of Coal Geology, 48, 181-195.

  • Fowler, M.G., Gentzis, T., Goodarzi, F., Foscolos, A. E., 1991. The petroleum potential of some Tertiary lignites from northern Greece as determined using pyrolysis and organic petrological techniques. Organic Geochemistry, 17, 805-826.

  • Georgakopoulos, A., Valceva, S., 2000. Petrographic characteristics of Neogene Lignites from the Ptolemais and Servia basins, Northern Greece. Energy Sources, 22, 587-602.

  • Gökmen, V., Memikoğlu, O., Dağlı, M., Öz, D., Tuncalı, E., 1993. Türkiye Linyit Envanteri. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara, 356s.

  • Hubbard, B., 1950. Coal as a possible petroleum source rock. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 34 (12), 2347- 2359.

  • International Committee for Coal and Organic Petrology (ICCP), 1998. The new vitrinite classification. Fuel, 77, 349-358.

  • International Committee for Coal and Organic Petrology (ICCP), 2001. The new inertinite classification. Fuel, 80, 459-471.

  • Iordanidis, A. ve Georgakopoulos, A., 2003. Pliocene lignites from Apofysis mine, Amynteo basin, Northwestern Greece: Petrographical characyteristics and depositional environment. International Journal of Coal Geology, 54, 57- 68.

  • İnan, S., 2007. Coalbed gas of biogenic origin in the miocene Soma Basin (Western Turkey). 23 rd International Meeting on Organic Geochemistry, The Riviera International Conference Centre, Turkey, 2s.

  • Jackson, K.S., Hawkins, P.J., Bennett, A.J.R., 1985. Regional facies and geochemical evolution of Southern Denison Trough. Australian Petroleum Exploration Association Journal, 20, 143-158.

  • Kalkreuth, W., Keuser, C., Fowler, M., Li, M., Mcintyre, D., Püttmann, W., Richardson, R., 1998. The petrology, organic geochemistry and palynology of Tertiary age Eureka Sound Group coals, Arctic Canada. Organic Geochemistry, 29, 799-809.

  • Kavak, O., 2010. Petroleum properties of Karaboğaz formation in Adıyaman oil field at South East Turkey through organic geochemical studies. Chemistry and Technology of Fuels and Oils, 6 (562), 30-38.

  • Kolcon, I., Sachsenhofer, R.F., 1999. Petrography, palynology and depositional environments of the early Miocene Oberdof lignite seam, (Styrian Basin, Austria). International Journal of Coal Geology, 4, 275-308.

  • Korkmaz, S., Kara Gülbay, R., 2007. Organic geochemical characteristics and depositional environments of the Jurassic coals in the Western Taurus of Southern Turkey. International Journal of Coal Geology, 70 (4), 292-304.

  • Kvenvolden, K.A., Simoneit, B. R. T., 1990. Hydrothermal derived petroleum examples from Guaymas Basin, Gulf of California, and Escabana Trough, north-east Pacific Ocean. American Association of Petroleum Geologists, 74, 223-237.

  • Langford, F.F., Blanc-Valleron, M. M., 1990. Interpreting Rock-Eval pyrolysis data using graphs of pyrolizable hydro-carbons vs. total organic carbon. American Association of Petroleum Geologists Bulletin 74, 799-804.

  • Moldowan, M., Seifert, W. K., E. J. 1985. Gallegos, Relationship between petroleum composition and depositional environment of petroleum source rocks. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 69, 1255-1268.

  • Mukhopadhyay, P.K., Wade, J.A., Kruge, M.A., 1995. Organic facies and maturation of Jurassic/Cretaceous rocks, and possible oilsource rock correlation based on pyrolysis of asphaltenes: Scotian Basin, Canada. Organic Geochemistry, 22 (1), 85-104.

  • Peters, K.E., 1986. Guidelines for evaluating petroleum source rock using pro-grammed pyrolysis. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 70, 318-329.

  • Peters K. E., Moldowan, J. M., 1993. The Biomarker Guide: Interpreting molecular fossils in petroleum and ancient sediments. Prenctice- Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 363p.

  • Soykan 1997. Adıyaman-Gölbaşı Soykan kömür işletmeleri tanıtımı ve gelişimi, Ankara, 135s.

  • Stach, E., Mackowsky, M.-Th., Teichmüller, M., Taylor, G. H., Chandra, D., Teichmüller, R., 1982. Stach`s Textbook of Coal Petrology. Gebrüder Borntraeger, Berlin, 535p

  • Teichmüller, M., Durand, B., 1983. Fluorescence microscopical rank studies on liptinites and vitrinites in peat and coals, and comparison with results of the Rock-Eval pyrolysis. International Journal of Coal Geology, 2, 197- 230.

  • Teichmüller, M., Littke, R., Taylor, G.H., 1998. The Origin of Organic Matter in Sedimentary Rocks (In Taylor, G.H., Teicmüller, M., Davis, A., Diessel, C.F.K., Littke, R., Robert, P., (eds). Organic petrology, Gebrüder Borntraeger, Berlin, 704p.

  • Ten Haven, H. L., De Leeuw, J. W., Rullkotter, J., Sinninghe Damste, J. S., 1987. Restricted utility of the pristane/phytane ratio as a paleoenvironmental indicator. Nature, 330, 641- 643.

  • Tissot, B.P., Welte, D.H., 1984. Petroleum Formation and Occurrence. Springer-Verlag, Berlin, 699p.

  • Toprak, S., 1996. Alpagut - Dodurga (Osmancık - Çorum) bölgesi çevresindeki kömürlerin oluşum ortamları ve özelliklerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Doktora tezi, 168s (yayımlanmamış).

  • Toprak, S., 2009. Petrographic properties of major coal seams in Turkey and their formation. International Journal of Coal Geology, 78, 263- 275.

  • Van Krevelen, D.W., 1961. Coal. Elsevier Publishing Company, Amsterdam, 514p.

  • Waples, D. W., Machihara, T., 1991. Biomarkers for geologists-a practical guide to the application of steranes and triterpanes in petroleum geology. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 9, 91p.

  • Yalçın, M.N., Schaefer, R.G., Mann, U., 2007. Methane generation from Miocene lacustrine coals and organic-rich sedimentary rocks containing different types of organic matter. Fuel, 86 (4), 504-511.



  • Kavak, O , Toprak, S . (2011). Gölbaşı Harmanlı (Adıyaman) Kömürlerinin Organik Jeokimyasal ve Petrografik Özellikleri . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 35 (1) , 43-78 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmd/issue/28178/295877

  • Kavak, O , Toprak, S . Gölbaşı Harmanlı (Adıyaman) Kömürlerinin Organik Jeokimyasal ve Petrografik Özellikleri. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 35 (2011 ): 43-78

  • Doğal Taş Ocaklarında Blok Hacminin Belirlenmesi için RQD ve Jv`nin Kullanılabilirliği
    Ayberk Kaya Selçuk Alemdar Ali Osman Yilmaz Mehmet Çapik
    PDF Olarak Görüntüle

    ÖZ: Bu çalışmada, Doğankent (Giresun) yöresinde yüzeylenen Harşit Granitoyidi’nden üretilebilecekblokların hacminin belirlenmesinde, Kaya Kalite Göstergesi (RQD) ve Hacimsel Eklem Sayısı (Jv)parametrelerinin kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu amaçla, pilot çalışma alanı olarak bir ocak seçilmiş veaçılan şevlerde hat etüdü çalışmaları yapılarak, süreksizliklerin özellikleri tayin edilmiştir. HarşitGranitoyidi’nden elde edilebilecek Blok Hacminin belirlenmesinde Kaya Kütle İndeksi (RMi) sınıflamasisteminde girdi parametresi olan blok hacmi (Vb) kullanılmıştır. Vb değerinin belirlenmesinde kullanılanJv ve RQD değişkenleri ocak içindeki farklı şevlerde yapılan süreksizlikler arası ölçümler ile belirlenmiştir.RMi sınıflamasında kullanılan Blok Şekli Faktörüne (β) göre yapılan değerlendirmede blokların genellikle“kompakt, hafifçe uzun-düz” şekilli olduğu tesbit edilmiştir. Blok hacminin belirlenmesinde kullanılanparametrelerden RQD değişkeninin sınırlamalar içermesi nedeniyle, blok hacminin hesaplanmasında Jvdeğerlerinin kullanılması tercih edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda Harşit Granitoyidi’ndenüretilecek blokların ortalama hacminin Vb= 7.15 m3 olduğu belirlenmiş olup, bu değer ticari olarakdeğerlendirilebilecek blok hacmi aralığındadır.

  • Blok hacmi

  • Harşit Granitoyidi

  • Jv

  • RMi

  • RQD

  • Cai, M., Kaiser, P. K., Uno, H., Tasaka, Y. ve Minami, M., 2004. Estimation of rock mass deformation modulus and strength of jointed hard rock masses using the GSI system, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 41(1), 3-19.

  • Deere, D. U., 1964. Technical description of rock cores for engineering purposed, Rock Mechanics and Rock Engineering, 1, 17-22p.

  • Gedikoğlu, A., 1978, Harşit Granit Karmaşığı ve çevre kayaçları, Doçentlik Tezi, K.T.Ü. Yer Bilimleri Fakültesi, Trabzon.

  • Goodman R. E. 1995. Block theory and its application, Geotechnique, 45(3), 383-423p.

  • ISRM (International Society for Rock Mechanics), 1981. Rock characterization, Testing and monitoring. International Society of Rock Mechanics Suggested Methods, Pergamon Press, Oxford, 211p.

  • Kaya, K., 2005. RMi kayaç kütle sınıflama yönteminin mermer ocaklarında blok üretim boyutlarının belirlenmesinde kullanılabilirliğinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

  • Köprübaşı, N., 1992. Aşağı Harşit bölgesinin mağmatik petrojenezi ve masif sülfitlerde jeokimyasal hedef saptama uygulamaları, Doktora Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

  • Köprübaşı, N., 1993. Tîrebolu-Harşit (Giresun) arası Jura-Kretase yaşlı magmatik kayaçların petrolojisi ve jeokimyası, Türkiye Jeoloji Bülteni, 36, 139-150.

  • Palmstöm, A., 1982. The volumetric joint count- a useful and simple measure of the degree of jointing, 4th Int. Congress IAEG, New Delhi, 221–228.

  • Palmström, A., 1985. Application of the volumetric joint count as a measure of rock mass jointing, Proc. Int. Symp. on Fundamentals of Rock Joints, Sweden, 103-110.

  • Palmström A. 1995. RMi – A system for characterization of rock masses for rock engineering purposes, Ph.D. Thesis, Univeristy of Oslo, Norway, 408.

  • Palmström A. 1996. The weighted joint density method leads to improved characterization of jointing, Proc. Conference on Recent Advances in Tunnelling Technology, New Delhi, 6p.

  • Palmström, A., 2005. Measurements of and correlations between block size and rock quality designation (RQD), Tunnels and Underground Space Technology, 20, 362-377.

  • Priest, S.D. ve Hudson J.A., 1976. Discontinuity spacing in rock. İnternational Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences and Geomechanics Abstracts, 13, 135-148.

  • Rocscience, 2002. DIPS v5.1- User`s Guide. Rocscience Inc., Toronto, Ontario, Canada, 90p.

  • Schultze - Westrum, H., 1961. Giresun vilayeti Espiye sahasının jeolojisi ve yatak bilimi bakımından etüdü (G41 % ve ag), M.T.A. Rapor No: 3090 (Yayınlanmamış), Ankara.

  • Sönmez, H. ve Ulusay, R., 1999. Modifications to the Geological Strength Index (GSI) and their applicability to stability of slopes, International Journal of Rock Mechanics and Mining Science, 36(6), 743-760.

  • Wang, H., Latham, J. P. ve Poole, A. B., 1991. Predictions of block size distribution for quarrying, Quarterly Journal of Engineering Geology, 24, 91-99.



  • Kaya, A , Alemdağ, S , Yılmaz, A , Çapik, M . (2011). Doğal Taş Ocaklarında Blok Hacminin Belirlenmesi için RQD ve Jv’nin Kullanılabilirliği . Jeoloji Mühendisliği Dergisi , 35 (1) , 79-92 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/jmd/issue/28

  • Kaya, A , Alemdağ, S , Yılmaz, A , Çapik, M . Doğal Taş Ocaklarında Blok Hacminin Belirlenmesi için RQD ve Jv’nin Kullanılabilirliği. Jeoloji Mühendisliği Dergisi 35 (2011 ): 79-92

  • SAYI TAM DOSYASI
    PDF Olarak Görüntüle